Bestuur en Democratie
Om de vier jaar mag de Nederlandse bevolking deelnemen aan het kiezen van een specifieke volksvertegenwoordiging. Iedere Nederlander krijgt een stempas en mag op een vastgestelde datum een rood kruisje zetten op een groot formulier met tientallen namen. Vaak zijn deze namen onbekend, met uitzondering van een aantal kopstukken die zendtijd krijgen in praatprogramma’s van lokale en landelijke media. Dit gaat over beeldvorming en lijkt eerder op staatspropaganda, maar heeft weinig te maken met een waarheidsgetrouw, eerlijk of onafhankelijk medialandschap.
In de opvatting van NL PLAN is dit een wanstaltige vorm van 19e-eeuwse representatieve volkssoevereiniteit. Een vorm van schijndemocratie waarbij de burger van Nederland zichzelf afhankelijk heeft gemaakt van een oligarchisch overheidsapparaat, dat dikwijls niet in het belang van de burger opereert. De Nederlandse burger neemt haar politieke besluiten niet zelf, kiest haar bestuurders niet direct en denkt in vrijheid te leven.
De meeste burgers die met dit systeem meebewegen zien niet in dat ze als moderne slaven door het leven gaan, volledig afhankelijk van een kleine groep mensen die de touwtjes in handen heeft. Zolang hun persoonlijke behoeften en noden gedekt zijn, kunnen zij hun ogen gesloten houden voor het feit dat een groot deel van de bevolking in armoede is ondergedompeld. Mensen in armoede staan in de overlevingsstand en hebben vaak niet de energie en/of kennis om te vechten voor hun autonomie. Individuen die hiervoor vechten (veelal actieve bewoners, kleine ondernemers en zzp’ers) worden meedogenloos door de overheidsgehaktmolen gehaald.
De huidige overheid betrekt de Nederlandse burger ongevraagd in een proxy-oorlog op Oekraïens grondgebied tussen de NAVO en Rusland. Deze overheid wakkert daarmee de inflatie aan en pakt boeren hun land af vanwege een zogenaamd stikstofprobleem dat voornamelijk veroorzaakt wordt door grote vervuilende industrieën die ruim baan krijgen.
De vaak eenzijdige informatiestroom over bijvoorbeeld de escalatie van de oorlog in Oekraïne brengt velen in verwarring, in een tunnelvisie en men speculeert er maar op los. Naast het gruwelijke schaakspel, waar een lange geopolitieke geschiedenis aan vooraf is gegaan, dat de Russische president Poetin met de Oekraïense president Zelenski sinds februari 2021 speelt, is er een westerse embargo-oorlog gaande en een flinke wapenhandel. Daarbij ondervinden Nederlandse burgers economische gevolgen.
Die oorlog, waarbij vele slachtoffers aan de grenzen van Europa vallen, maar ook alle andere oorlogen moeten per direct stoppen, en misschien is een scheiding en opdeling van een territorium met strenge afspraken voor nu wel het enige vredesplan voor de lokale bevolking.
De vraag is ook hoe Nederland zich als staat kan beschermen als het wordt meegetrokken in een god verhoede mondiaal conflict. Het kan misschien belang en voordeel hebben van de oorlogsmachinerie, maar ziet de Nederlandse burger zich zelf al binnenkort in opdracht van de NAVO optrekken naar het front om de “goede zaak”, al dan niet onder het mom van vrijheid en democratie, te verdedigen?
Conflicten over gebieden moeten niet opgelost worden met het gooien van bommen en het zinloos opofferen van tienduizenden of meer jonge mensen. Hoe je lering kunt trekken uit voorafgaande wereldoorlogen en tegenwoordig een nationale grens moet trekken, dat is iets voor de dames en heren die daarvoor hebben doorgeleerd en internationaal op hoog niveau in overleg moeten treden.
De Nederlandse overheid legde mensen twee jaar lang discutabele maatregelen op, vanwege een virus waarvoor goede alternatieve maatregelen ingezet hadden kunnen worden, mits de commentaren en oplossingen van kritische deskundigen ook gehoord zouden zijn. Dan had de samenleving (economie, jongeren, kleine ondernemers, zzp’ers, geestelijke gezondheidszorg, onderwijs en uitgestelde zorg) hoogstwaarschijnlijk veel minder schade hoeven te lijden.
Deze bijna vertrokken overheid kent het verschil niet tussen milieu en klimaat, doet nauwelijks iets aan het milieu en bestookt de bevolking met angstpropaganda over het einde van de wereld door enorme klimaatrampen te voorspellen met modellen die thuishoren in het rijk van de pseudowetenschap.
Deze overheid bestempelde tienduizenden burgers onterecht tot fraudeurs in de kindertoeslagenaffaire. Vinden we het nu gek of logisch dat met al deze angstpropaganda er zo’n polariteit in de samenleving ontstaat?
Het wordt tijd voor de bevolking om het heft in eigen handen te nemen, zodat er toegewerkt kan worden naar een faciliterende overheid die burgers helpt in hun kracht te komen. NL PLAN staat voor directe en deliberatieve democratie en bottom-up-vernieuwing van het bestuurssysteem: een bindend referendum en participatiedemocratie met, voor en door bewoners en ondernemers.
Burgerinitiatieven, ambtenaren en adviescommissies
Burgerinitiatieven vormen de grondslag van beleid
NL PLAN heeft als uitgangspunt dat burgers hun eigen land besturen. Burgerinitiatieven worden het uitgangspunt van het beleid. Er wordt steeds gekeken naar in hoeverre burgers hun eigen initiatieven betaald kunnen uitvoeren, vanuit zeggenschap en eigenaarschap.
Ambtenaren zijn benaderbaar en leggen direct verantwoording af
Ambtenaren en bestuurders hebben materieel, macht, middelen en expertise. Met name topambtenaren zouden benaderbaar moeten zijn (worden) en direct verantwoording afleggen aan de bevolking, Tweede Kamer, provincieraad, gemeenteraad en media.
Aan de rand van de landelijke wetgeving moet gezocht worden naar wegen die tot forse opening, kanteling en relativering van het formele bestuursmodel leiden. Ambtenaren zijn direct verantwoordelijk voor het eigen handelen en kunnen door deze organen worden gecontroleerd en ondervraagd. Media en burgers krijgen eveneens meer directe mogelijkheden om ambtenaren, commissies, raden en Eerste en Tweede Kamer te bekritiseren en ondervragen.
Adviescommissies worden direct verantwoordelijk
Het formele Nederlandse bestuursmodel steunt op adviescommissies. Achter de bestuurders ligt de werkelijk uitvoerende macht bij clusters van gesloten deskundigencommissies, achter gesloten deuren. Deskundigen en hun rapportages zijn van groot belang, maar zij dienen hun oordeel direct in het publieke debat te verdedigen en waar nodig te veranderen en/of aan te passen. Het volk of haar bestuurders nemen op die basis open en transparant hun besluiten.
Minder planbureaus, minder modellen, meer denktanks
In zijn boek Een nieuw sociaal contract (Prometheus, 2021) wijst politicus Pieter Omtzigt op de wanverhouding tussen spindoctors, pr-medewerkers en (zogenaamde) deskundigheid bij de overheid. Er moet ruimte komen voor een waaier van visionaire plannen en alternatieve opties van onderop.
Bestuurlijke participatie en vereenvoudiging
We streven naar een politiek systeem met meer participatiemogelijkheden op decentraal niveau en tegelijk naar een vereenvoudiging van regelgeving.
Volkssoevereiniteit middels een bindend referendum
NL PLAN wil het referendum op volksinitiatief, bindend referendum en correctief referendum tot het hart van de politieke besluitvorming maken. We bestuderen daarvoor theorie en praktijk in de meest geavanceerde referendumdemocratie ter wereld: Zwitserland.
De Zwitserse Bondsstaat houdt sinds 1849 referenda en heeft al decennia ieder kwartaal referenda in alle drie bestuurslagen (Federatie, Kanton en Gemeente). In de politieke structuur lijken onze landen nu elkaars tegenpolen. Nederland is top-down georganiseerd en Zwitserland bottom-up. In de volksaard ligt het Nederlandse en Zwitserse calvinistische burgerschap juist dicht bij elkaar. Nederland heeft vooral op democratische schaal in de westerse wereld een zware achterstandspositie. Het is tijd voor grondige hervorming.
In de Nederlandse Grondwet is het referendum nog niet opgenomen en daarmee is de status van ieder referendum formeel slechts raadgevend. Landelijk ondersteunt NL PLAN voorstellen tot het wijzigen van de Grondwet om een correctief en bindend referendum in te stellen.
Waarom zou Nederland zichzelf niet kunnen of willen vernieuwen tot een basisdemocratie, waarin zoveel mogelijk beslissingen actief door het kiesbevoegde volk worden genomen in plaats van beslissingen door volksvertegenwoordigers?
Maak een einde aan fractiediscipline, partij- en programmadiscipline
In de Kamers of raden moeten zoveel mogelijk opinies kunnen bestaan. De Kamer- of gemeenteraadsleden stemmen na debat, onafhankelijk, naar eigen eer en geweten, zonder last of ruggenspraak. Zij zijn niet gebonden aan regeerakkoorden, fractiediscipline, partijafspraken of ruilspelletjes.
Coalitieakkoorden schaffen we af
Coalitieakkoorden devalueren het politieke proces tot een serie ‘voldongen feiten’. Ze smoren het maatschappelijk debat, zetten burgerlijke betrokkenheid om in onverschilligheid, scheppen politieke ‘voldongen feiten’ en maken de raad tot een club gedisciplineerde jaknikkers (mensen die hun eigen mening niet durven uit te spreken). Een nieuwe coalitie begint zonder akkoord. Iedere wethouder moet voor ieder voorstel zorgen om de helft of meer zetels te vinden.
Het volk kiest de burgemeester
Geen bestuurder in Nederland is direct verkozen. Stemgerechtigden kiezen nu alleen de controleurs, die het lijstje van de formateur mogen goedkeuren. NL PLAN pleit ervoor om op nationaal niveau premier, commissaris van de koning en lokaal de burgemeester direct door de bevolking te laten verkiezen.
Minder regels van de overheid
NL PLAN wil dat er een eind wordt gemaakt aan de ongebreidelde regelbrij van de overheid. Een groot deel van de regels hebben te maken met wantrouwen van de overheid ten opzichte van de burger. Door de regelbrij komen medewerkers in vele gremia, zoals gezondheidszorg en onderwijs, nauwelijks toe aan het echte werk.
NL PLAN wil dat de overheid meer luistert naar de mensen in het veld, naar hen die het dagelijkse werk doen. Dus geen dure uren afschrijven.
Navigeer met de rode knoppen hieronder om de rest te lezen.